„Zakopane, Zakopane/ słońce, góry i górale…” – śpiewa Sztywny Pal Azji. Ale Zakopane to przecież nie tylko Gubałówka, Kasprowy Wierch, Morskie Oko, Wielka Krokiew czy Krupówki. Atrakcji, zwłaszcza przy sprzyjającej pogodzie jest mnóstwo i jeżeli lubimy aktywnie spędzać czas, właściwie przez cały rok będziemy mieli tu co robić. Co jednak, gdy na przykład pada deszcz i z górskich wędrówek trzeba zrezygnować?
I na to jest sposób, a nawet wiele sposobów. Rodziny z dziećmi mogą wybrać się na przykład do Myszogrodu, zamieszkiwanego przez 1000 małych myszek – świetna zabawa gwarantowana. Podobnie jak w Papugarni Egzotycznej Zakopane, która początkowo była po prostu sklepem zoologicznym oraz do zakopiańskiej Motylarni. Ma też stolica polskich Tatr swoje Be Happy Muzeum – miejsce, w którym zrobicie sobie i swojej rodzinie kilkadziesiąt zabawnych i efektownych zdjęć.
Latem wielkimi atrakcjami są Kąpielisko Szymoszkowa, w którym odpoczniecie po górskich wędrówkach, wielki plac zabaw na Dolnej Równi Krupowej oraz tor dla rolkarzy Centralnego Ośrodka Sportu w Zakopanem, który zimą zamienia się w ogromne lodowisko. Przez cały rok kusi Centrum Edukacji Przyrodniczej Tatrzańskiego Parku Narodowego. Typowo zimowymi atrakcjami Zakopanego są Śnieżny Zamek i wielki śnieżny labirynt. Możecie też m.in. wpaść do Domu do góry nogami, Kina 7 D, galerii figur woskowych, czy Muzeum Oscypka, w sezonie letnim zjechać pontonem z Wielkiej Krokwi, a zimą pokibicować skoczkom narciarskim. Przez cały rok warto też zajrzeć do zespołu dworsko-pałacowego w Kuźnicach i na Cmentarz na Pęksowym Brzyzku.
Zakopane jest też miejscem, które przyciąga artystów. Wpadają tu odpocząć i poszukać inspiracji albo po prostu się zabawić, niektórzy zostają na stałe. Górskie eskapady zaczęły się w okresie Młodej Polski, gdy do Zakopanego tłumnie przyjeżdżali artyści z Krakowa. O górach pisali Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Adam Asnyk i Jan Kasprowicz (w domu niedaleko Zakopanego mieszkał wraz z żoną). Tu komponowali Mieczysław Karłowicz i Karol Szymanowski. Góry malowali m.in. Walery Eljasz Radzikowski, Wojciech Gerson oraz Witkacy, który w Zakopanem mieszkał i tworzył. Część życia spędził tutaj także Kornel Makuszyński. Ślady artystów znajdziecie w zakopiańskich muzeach, które mogą stać się alternatywą na wypadek gorszej pogody w górach.
W starej Leżakowni mieści się Galeria Władysława Hasiora - rzeźbiarza, malarza i scenografa. Artysta sam zaadaptował dwukondygnacyjny budynek na własne potrzeby umieszczając w nim galerię, mieszkanie i pracownię. Znajdowała się tu również „świetlica powiatowa”, będąca miejscem spotkań. Galeria została otwarta w 1984 roku, a dziś jest filią Narodowego Muzeum Tatrzańskiego.
Gmach główny Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego to cenny zabytek architektury w stylu zakopiańskim, zbudowany w latach 1913-1922 według wspólnych planów Stanisława Witkiewicza (elewacja) i Franciszka Mączyńskiego (projekt techniczny). Niestety, z powodu remontu obecnie czynna jest tylko wystawa czasowa.
W willi Koliba mieści się Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza. To pierwszy dom w stylu zakopiańskim wybudowany według projektu Witkiewicza. Rozmiłowany w góralszczyźnie kolekcjoner Zygmunt Gnatowski, ziemianin z Jakimówki na Ukrainie, chciał mieć dom letni w Zakopanem. Początkowo miała to być góralska chałupa, Witkiewiczowi udało się jednak namówić Gnatowskiego, aby wybudował willę w stylu zakopiańskim (a budynek i jego wyposażenie to opowieść o nim).
W willi Atma mieści się jedyne na świecie muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego. Jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów od wczesnej młodości chętnie przebywał w Zakopanem, a pod koniec życia zamieszkał na stałe w willi przy ul. Kasprusie.
Jan Kasprowicz bywał w Zakopanem wielokrotnie, a w 1923 r. kupił willę na Harendzie osiadł tutaj na stałe ze swoją żoną Marią z domu Bunin. Willę często odwiedzały córki Kasprowicza z jego wcześniejszego małżeństwa z Jadwigą Gąsowską - Janina i Anna. Dziś mieści się w niej biograficzno-literackie muzeum poety.
Ma w Zakopanem swoje muzeum także Kornel Makuszyński. Niestety, oddział Muzeum Tatrzańskiego w willi „Opolanka”, gdzie państwo Makuszyńscy mieszkali w czasie niemal corocznych letnich i zimowych pobytów w Zakopanem, a po drugiej wojnie osiedlili się na stałe, jest zamknięty do odwołania. Warto o tym miejscu jednak pamiętać podczas kolejnych zakopiańskich eskapad!
Zdecydowanie niemuzealny charakter ma jedna z największych artystycznych atrakcji Zakopanego – Teatr im. Stanisława Witkiewicza. Jest to: „teatr – schronisko dla teatrałów, czyli wszystkich ludzi odczuwających wciąż żywą potrzebę obcowania ze sztuką”. Założyli go w 1985 roku studenci i absolwenci wydziału aktorskiego i reżyserii dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Siedziba Teatru - dawny Zakład Wodoleczniczy dra Andrzeja Chramca - w czasach swej świetności w I połowie XX wieku był miejscem spotkań elity intelektualno-artystycznej. Spotyka się tu ona i dziś na spektaklach własnych teatru i gościnnych przedstawieniach. Planując wypad do Zakopanego, warto zerknąć na stronę teatru i zarezerwować bilety.
